Hordhac

Ciyaartu waa qayb muhiim u ah koritaanka iyo farxadda carruurta. Goobaha bannaanka, jardiinooyinka, iyo meelaha madadaalada ayaa ah meelaha ugu caansan ee carruurtu ku kulmaan si ay u ciyaaraan. Si kastaba ha ahaatee, ciyaartaasi waxay marmarka qaar horseedi kartaa dhaawacyo fudud ama xanuun badan, kuwaasoo u baahan in waalidiinta iyo daryeelayaasha ay si feejigan uga war hayaan si looga hortago waxyeello.

Dhaawacyada caruurtu kala kulmaan ciyaarta ma aha wax cusub, waxaana ka mid ah jugta madaxa, jabista lafaha, ama dillaacyo yaryar. Qoraalkan wuxuu diiradda saarayaa fahamka dhaawacyadaas, calaamadahooda, daaweyntooda, iyo sida looga hortagi karo.

Dhaawacyada soo Noqnoqda ee Carruurta ku Dhaca Marka Ay Ciyaarayaan

🧠 Jugta Madaxa (Head Trauma)

Jugta madaxa waxay dhacdaa marka ilmuhu dhaco ama uu ku dhaco meel adag isagoo ciyaaraya. Xitaa haddii aysan jirin dhiig-bax muuqda, dhaawacyada maskaxda waa kuwa halis ah.

Calaamadaha laga yaabo in ay muujiyaan jug madax:

• Madax xanuun daran.
• Lallabbo ama matag.
• Wareer ama miyir beel.
• Indhaha oo daciif noqda ama aragga oo is beddela.

💡 Talo: Haddii ilmahaagu madax-madax u dhaco oo uu muujiyo calaamadaha kor ku xusan, isla markiiba la xiriir dhakhtar.

🦴 Jabka Lafaha (Broken Limbs)

Marka ilmaha uu dhaco isagoo baaskiil wata ama ka booday meel sare, waxaa dhici karta in uu ka jabo gacanta ama lugta.

Calaamadaha jabniinka laf:

• Xanuun daran iyo barar.
• Lafaha oo qalloocda ama meel aan sax ahayn ka soo taagma.
• Dhaqdhaqaaqa oo adkaada ama awoodi kari waaya.

💡 Talo: Ha isku dayin inaad toosiso xubinta jabtay;  ilmaha si degdeg ah isbitaalka ula tag.

🩹 Dilaaca iyo Murxida Maqaarka (Cuts and Scrapes)

Goobaha ciyaartu mararka qaar waxay leeyihiin dhagxaan, geedo fiiqan, ama qalab dhaawici kara maqaarka ilmaha.

Sida loo daryeelo dhaawacyada fudud:

• Dhaq meesha dhaawaca ah biyo iyo saabuun.
• Ku mari kareem jeermis-dile ah (antibacterial ointment)
• Ku dabool faashad nadiif ah

💡 Talo: Haddii dhaawacu qoto dheer yahay ama dhiiggu badanyahay, dhakhtar ula tag si loo tolo ama loo daaweeyo sida ugu habboon.

 Ciidda iyo Caruurta

Farxadda Ciidda iyo Dhaawacyada Lama Filaanka ah: Badbaadinta Carruurta inta ay Ciyaarayaan

Sidee Waalidiintu Uga Hortagi Karaan Dhaawacyada Marka Carruurtu Ciyaarayaan?

✅ Goobaha Ciyaarta Ha Noqdaan Kuwo Badbaado Leh:

• Ka fogow meelaha ay yaallaan qashinka, qalab jaban, ama dhagxaan fiiqan
• Hubi in agabka lagu ciyaaro uu yahay mid la xaqiijiyay inuu ammaan yahay

✅ Carruurta Bar Talaabooyinka Badbaadada:

• Ka waani ilmaha in aysan fuulin meelaha sare ama orod aan lagula socon waxdooyinka gaawrida maraan.
• Bar in ay si taxaddar leh u isticmaalaan baaskiilka iwm, iyadoo la xirto koofiyad iyo qalab difaac ah.

✅ Kormeer Joogto ah:

• Waalidiinta ama daryeelayaasha waa in ay joogaan goobaha ciyaarta si ay ula socdaan carruurta

✅ Qalabka Difaaca La Xirto:

• Baaskiil miyuu wataa(bicycle)? Koofiyad!
• Kushineeto miyaa la wataa? Difaac faraha iyo anqawyada!

✅ Ka Fogow Ciyaaraha Khataraha Leh:

• Ciyaarahan waxaa ka mid noqon kara mindida(knifes), dab-dhallinta(fire), ama fuulista geedo dhaadheer

Gunaanad

Ciyaartu waa qayb muhiim ah oo ka mid ah nolosha carruurta. Waa farxad, waa fursad horumarineed, laakiin sidoo kale waa halis waa haddii aan si habboon loo ilaalin caruurta. Waalid ahaan, waa mas’uuliyaddeena in aan carruurta siino meel nabdoon oo ay ku koraan, kuna ciyaaraan.

Haddii ay dhaawacmaan, si daggan u la tacaal, hana hilmaamin inaad raadsato talo caafimaad marka loo baahdo. Isla markaana, bar carruurtaada sida ay isugu naxariistaan marka ay ciyaarayaan, si farxadda ciyaartu u noqoto mid caafimaad iyo nabadgelyo leh.